Een vluchtplan? Van levensbelang!

Verstandig handelen bij een brand is bijna niemand van nature ingegeven. Hoe is dat bij u thuis; wat doet u wanneer er brand uitbreekt? Praat u daar wel eens met uw gezinsleden over? Of bent u ook zo iemand die denkt dat het u nooit zal overkomen? Zelfs in de kleinste ruimtes die u door en door kent, raakt u bij rookontwikkeling uw oriëntatie kwijt. Met behulp van deze pagina willen wij u een aantal belangrijke adviezen geven. Adviezen in de vorm van een vluchtplan. Een vluchtplan omvat een aantal afspraken die u samen met uw huisgenoten maakt. Aan de hand van dit plan bent u bij brand beter in staat om, samen met uw huisgenoten veilig uit de brandende woning te vluchten.

Vluchtplan beperkt slachtoffers en schade

Wanneer bij brand in een huis iedereen spontaan reageert, gaat het mis. Huisgenoten raken elkaar kwijt en deuren en ramen worden opengegooid waardoor de brand extra aanwakkert. Om dat te voorkomen moet u, samen met uw huisgenoten, nu al doorpraten wat u in zo'n situatie te doen staat, ofwel een vluchtplan bedenken. Door er regelmatig met elkaar over te praten, weten u en uw huisgenoten hoe er gehandeld moet worden bij brand.

Vluchtroute

Natuurlijk moet bij brand iedereen zo snel mogelijk naar buiten. Daarom is het belangrijk dat u met uw huisgenoten afspreekt wat de snelste en veiligste manier is om het huis te verlaten. Dit noemen we de 'vluchtroute'. Deze route is afhankelijk van de situatie in uw huis. Heeft u met uw kamergenoten eenmaal afgesproken waar de vluchtroute is, dan hoeft u daar tijdens brand niet meer over na te denken. Een route van boven naar beneden is het beste, want rook stijgt immers op. Bedenk ook een alternatief voor het geval dat de vooraf besproken vluchtweg niet begaanbaar is.

Vluchtkamer

Als u het huis niet kunt verlaten omdat de vluchtroute afgesloten is, dan moet u naar de 'vluchtkamer'. De 'vluchtkamer' is een ruimte aan de straatzijde, zodat de brandweer er gemakkelijk bij kan. Een andere mogelijkheid is bijvoorbeeld een balkon.
Spring niet naar beneden!
Dat levert minimaal ernstige verwondingen op. Probeer paniek te voorkomen en wacht op hulp. Blijf intussen de aandacht van uw omgeving trekken. De brandweer rukt bij brand in woningen altijd uit met een redvoertuig.

Portiekwoningen

In portiekwoningen is het trappenhuis vaak de belangrijkste uitweg bij brand. Hou daarom, samen met uw medebewoners, het trappenhuis vrij van obstakels zoals fietsen en kinderwagens. Zet ook nooit brandbare voorwerpen -bijvoorbeeld vuilniszakken- in het trappenhuis. Ook kelderboxen verdienen extra aandacht. Vaak worden hier brandbare materialen zoals verf verdunner en lijm bewaard. Als u gaat knutselen in de kelderbox zorg dan dat u een brandblusser of emmerwater binnen handbereik heeft. Is het trappenhuis bij brand onbegaanbaar, ga dan naar de 'vluchtkamer' of het balkon. Zoals gezegd: Spring niet naar beneden!

Verzamelpunt

Een belangrijk onderdeel van het vluchtplan is het verzamelpunt, een plaats buiten het huis waar u en uw huisgenoten het eerst heenlopen. Door een vast punt af te spreken, ziet u zeer snel of iedereen het huis heeft kunnen verlaten. Ontbreekt er iemand, ga dan ooit het brandende huis weer in! U brengt daarmee uw eigen leven en dat van anderen in gevaar. Licht de brandweer in zodra deze arriveert. Als iedereen het huis heeft verlaten, dan hoeven de brandweermensen geen risico's te lopen met zoekacties, maar kunnen zo snel mogelijk met blussen beginnen.

Wat moet u bespreken voor het vluchtplan

Bespreek in een vluchtplan de volgende stappen met uw huisgenoten:

1) De ontdekking van de brand
Uw rookmelder gaat af, u hoort glas breken, ziet rook of ruikt een brandlucht. Open niet meteen de deur van de kamer waarin u bent, maar voel aan de deur hoe warm deze is. Is de deur erg heet, doe deze dan niet open. Het vuur is in dat geval te dichtbij. Zoek een adere opening in de kamer om weg te komen. Als de deur slechts een beetje warm is kunt u deze openen. Doe dit wel voorzichtig want door de deur te openen kan er een plotseling zuurstoftoevoer ontstaan waardoor de brand aanwakkert.

2) Waarschuwen
Natuurlijk moet u eerst alle huisgenoten waarschuwen. Zorg er voor dat u of iemand anders de brandweer alarmeert via 1-1-2. Daarna probeert u vast te stellen in welk stadium de brand verkeert. Immers, u moet nu snel beslissen of het nog verantwoord is om zelf te proberen de brand te blussen. In alle gevallen geldt: neem geen enkel risico. De veiligheid van u en uw huisgenoten staat voorop. Vergeet niet op uw ronde door het huis ramen en deuren te sluiten. Openstaande ramen en deuren zorgen voor extra zuurstoftoevoer, waardoor de brand aanwakkert.

3) Gas en elektra
Wanneer u hier nog tijd voor heeft, moet u de gaskraan dichtdoen en elektrische apparaten uitschakelen.

4) Vluchtroute
U en uw huisgenoten nemen zo snel mogelijk de met iedereen afgesproken vluchtroute. Buiten gekomen ziet u elkaar op het ontmoetingspunt. Is de vluchtroute niet begaanbaar, dan moet u naar de vooraf besproken vluchtkamer of het balkon. Als u moet lopen door de rook, blijf dan zo laag mogelijk bij de grond. Op deze manier loopt u de minste kans op het inhaleren van (schadelijke) rook. Neem eventueel een natte (hand)doek voor de mond.

5) Vluchtkamer
Is de vluchtroute onbegaanbaar, verzamelen u en uw huisgenoten zich in de vluchtkamer. Maak ruimtes onder deuren en andere kieren dicht met natte handdoeken. Neem eventueel een natte handdoek voor de mond en blijf voortdurend de aandacht van de omgeving trekken, zodat u vanaf de straatzijde opgemerkt kunt worden.

Kinderen

Laat (jonge) kinderen liever niet alleen thuis. Als er zich een situatie voordoet waarbij dit toch gebeurt, spreek dan met de kinderen af wat zij moeten doen als er brand uitbreekt. In ieder geval moeten zij zo snel mogelijk naar buiten gaan en hulp vragen bij de buren. Sluit daarom nooit alle deuren af, maar zorg dat de kinderen via de voor - of achterdeur het thuis kunnen verlaten.

Hang - en sluitwerk

De laatste jaren wordt veel aandacht besteed aan inbraakpreventie. Extra sloten en beveiligingen moeten het de inbreker(s) zo lastig mogelijk maken. Let u echter bij het (laten) aanbrengen van extra voorzieningen op het volgende:

• Kies waar mogelijk voor extra sloten die met een handgreep geopend kunnen worden;
• Als u gebruik moet maken van sleutels, zorg dan dat u deze in geval van rookontwikkeling blindelings kunt vinden (dus niet in een keukenla, maar bijvoorbeeld op een haakje naast de deur;
• Gebruik bij deuren in huis geen hangsloten; het snel verwijderen hirvan blijkt meestal een lastig karwei in panieksituaties; Houdt bij het aanbrengen van extra voorzieningen voor ogen dat 'van buiten naar binnen' heel moeilijk moet zijn, maar van 'binnen naar buiten' heel makkelijk!

Rookmelders

Rookmelders zijn apparaten die instaat zijn rook en dus brand te ontdekken. Zij laten dan een luid alarmsignaal horen. Belangrijk is dat een rookmelder de brand in het beginstadium kan ontdekken, waardoor u meer tijd heeft uzelf en uw huisgenoten in veiligheid te brengen.

Uitwerpladders, lijnen en touwen

Helaas ontstaan er wel eens situaties (bijvoorbeeld bij een late ontdekking) waarbij een brand zo snel om zich heen grijpt dat u geen tijd heeft om op hulp te wachten. Voor het ontvluchten vanaf hoger gelegen verdiepingen bestaan vluchtmiddelen die u kunnen helpen bij het veilig bereiken van de straat. De brand of uitwerpladder wordt hiervoor het meest gebruikt. Deze ladders kunnen worden opgeslagen onder een bed, kast of vensterraam. De ladder kan zeer snel uitgeklapt of uitgerold worden en met behulp van haken aan het kozijn gehangen worden. Brand - of uitwerpladders zijn er in verschillende lengtes. Speciale lijnen en touwen moeten op een plaats liggen waar u snel bij kunt komen. Bedenk wel dat er bij het gebruik van lijnen of touwen nogal wat lichamelijke vaardigheid vereis is. De brandweer adviseert u over deze hulpmiddelen.