Koolmonoxyde

Bij koud weer doet iedereen er meestal van alles aan om er binnen warmpjes bij te zitten. Soms met meer gevolgen dan het warmer worden in huis. Elk jaar weer levert het stoppen van kieren en gaten met oude kranten en handdoeken in combinatie met slecht onderhouden gastoestellen dodelijke slachtoffers op.

Bij een onvolledige verbranding van bijvoorbeeld aardgas, hout of kolen ontstaat koolmonoxyde. Een zeer giftig gas dat 250 maal sneller in het bloed wordt opgenomen dan zuurstof.
Het CO is een echte sluipmoordenaar: je ruikt en proeft het niet en voor je het weet ben je bewusteloos. De brandweer zet de oorzaken en tips in deze folder op een rijtje.

(Bad)geiser

Een geiser moet het aardgas, dat toegevoerd wordt, kunnen verbranden. Daar is zuurstof voor nodig. Is er te weinig zuurstof, dan verbrandt niet alles en vormt zich koolmonoxyde.
Mogelijke indicaties om het gevaar aan te zien komen zijn:
- in de geiser zelf is de vlam oranje en brandt hoger dan normaal;
- door de vrijkomende waterdamp, die niet via de afvoer verdwijnt, beslaan de ramen.

Preventie
Het jaarlijks laten controleren van uw (bad)geiser door een erkend installateur is een goede preventieve maatregel.
De vlam van een goed afgesteld gastoestel is blauw. Ook het afvoerkanaal moet schoon en in orde zijn. Daarnaast moet er voldoen de lucht toegevoerd worden. Tegenwoordig zijn er ook zogenoemde gesloten geisers op de markt. Deze apparaten zorgen zelf voor voldoende zuurstof, opdat er nooit sprake kan zijn van koolmonoxydevorming.

Centrale verwarmingsinstallaties/gaskachels
Voor de centrale verwarmingsketel in uw huis of een gaskachel in uw huiskamer geldt hetzelfde als voor een (bad)geiser.
Een dodelijk ongeval deed zich voor in een nieuwbouwwijk waar een jong gezin - man, vrouw en hun zoontje van anderhalf jaar - om het leven kwam.
De woning was nog maar een jaar oud en uitstekend geïsoleerd. Een centraal afzuigsysteem zorgde voor het afvoeren van de lucht uit de woning. In verband met de kou werd echter de aanvoerbuis van frisse lucht met een handdoek dichtgestopt. In zo'n geval heeft de cv-ketel binnen een paar uur alle zuurstof uit de woning verbrand en wordt koolmonoxyde gevormd. Familieleden troffen het gezin levenloos aan.

Preventie
Vooral in nieuwbouwwoningen is door goede isolatie geen natuurlijke ventilatie (kieren en gaten) meer aanwezig. Daarom mogen luchtaanvoer en -afvoer nimmer worden afgesloten. Ook niet bij een zeer koude winter. Let ook op de afzuigventilator van de keuken, centrale afzuiging van keuken, wc en badkamer. Zorg ervoor dat de afvoer van de geiser op het gasafvoerkanaal is aangesloten en niet op het ventilatiekanaal. Bij oudbouw komt men ook in de verleiding om - bij extreme kou - kieren en gaten met kranten of lappen dicht te stoppen. De zogenoemde natuurlijke ventilatie is dan niet meer aanwezig, terwijl er ook op geen andere manier geventileerd wordt.
Ook het structureel dichtmaken van kieren en naden met behulp van kitafdichting en tochtstrips levert gevaar op wanneer er geen alternatief luchtaan- en afvoersysteem voor in de plaats komt.

Schoorsteen
Vervuiling door nestmaterialen, specie, stenen of slechte kwaliteit van het kanaal kan er toe leiden dat de schoorsteen vervuild of verstopt raakt. Ook door het stoken kan een schoorsteenkanaal zodanig verstopt raken dat het dichtslibt.
De verbrandingsgassen stromen bij een verstopte schoorsteen rechtstreeks uw kamer in.

Preventie
Een schoorsteen waarbij kolen, olie of hout gestookt wordt moet tenminste 1 x per jaar geveegd worden. Een schoorsteen voor een gasgestookt kanaal moet ieder jaar worden nagezien en zonodig geveegd. Informatie over aangesloten schoorsteenvegers in uw buurt: Algemene Schoorsteenvegers Patroonsbond, Amsterdam.

Koolmonoxyde-melderBij diverse doe-het-zelf zaken zijn sinds kort electronische koolmonoxydemelders verkrijgbaar. De melder gaat af met een krachtige sirene, bij een te hoog percentage koolmonoxyde in de lucht. Volg de montagevoorschriften goed op!

Keuringen gasinstallatie
U kunt bij uw energiebedrijf tegen een geringe vergoeding een veiligheidsonderzoek laten uitvoeren.